Ontmanteling van het land Nederlandse Antillen per 1 januari 2010 is niet haalbaar. Dat blijkt uit een interne planning van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties die het Antilliaanse Dagblad vandaag publiceert. De planning heeft betrekking op de wetgevingstrajecten die moetenworden doorlopen voordat de nieuwe landen Curaçao en Sint Maarten kunnen worden opgericht en Bonaire, Sint Eustatius en Saba in het Nederlandse staatsbestel kunnen worden opgenomen.
Uit de planning blijkt dat de ‘Rijkswet aanpassing rijkswetten aan de oprichting van de nieuwe landen’ pas in het voorjaar van 2010 door de Eerste Kamer kan worden behandeld. Ook van geen enkele van de noodzakelijke BESwetten is het haalbaar deze voor 1 januari 2010 in te voeren. Zo zal de belangrijkste wet, de Wet Openbare Lichamen Bonaire, Eustatius en Saba (WolBes), niet voor 15 februari 2010 door de Eerste Kamer goedgekeurd kunnen zijn. Dit geldt ook voor onder meer de Kieswet en de Invoerings-en Aanpassingswetten. Een woordvoerster van het ministerie van BZK bevestigt dat de opheffing van het land pas een feit is als de Senaat heeft ingestemd met de wetgeving die de oprichting van de nieuwe entiteiten mogelijk maakt. De Antilliaanse regering wilde met de ontmantelingsdatum van 1 januari 2010 per se voorkomen dat er discussie zou ontstaan over nieuwe Statenverkiezingen. Die moeten reglementair in maart 2010 worden gehouden.
Nederland zwijgt over streefdatum
De Nederlandse minister-president Balkenende weigerde tijdens en na afloop van de Ronde Tafel Conferentie van vorige week een datum te noemen voor de ontmanteling van het land Nederlandse Antillen. En ook staatssecretaris Bijleveld van Koninkrijksrelaties wenst zich niet te branden aan een uitspraak over de streefdatum van 1 januari 2010 die door de Antilliaanse regering en de eilandbesturen wordt aangehouden.
Het waarom wordt vandaag duidelijk: Het is in puur praktische zin onmogelijk de benodigde wetgeving voor het einde van 2009 af te ronden. Sterker nog, uit een interne planning van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat alles moet meezitten om de wetgeving per 1 mei 2010 in te voeren. Opmerkelijk is dat Bijleveld in een brief die zij na de Ronde Tafel Conferentie mede namens minister Hirsch Ballin (Justitie) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, daarover met geen woord rept. Terwijl het onderwerp van haar schrijven juist ‘de verdere planning van het project’ is.
,,Voor de rijkswetgeving die voortvloeit uit de Slotverklaring van het bestuurlijk overleg over de staatkundige positie van Curaçao en Sint Maarten van 6 november 2006 is de planning nu als volgt.
De wetsvoorstellen voor de consensusrijkswetten Gemeenschappelijk Hof en Openbaar Ministerie zijn inmiddels aanvaard door de rijksministerraad en de verwachting is dat deze wetsvoorstellen medio 2009 bij de Tweede Kamer kunnen worden ingediend.”
,,De voorstellen voor de consensusrijkswetten Politie en Raad voor de Rechtshandhaving zullen naar verwachting medio februari 2009 worden aangeboden aan de rijksministerraad en vervolgens medio 2009 worden ingediend bij de Tweede Kamer.
Het wetsvoorstel rijkswet tot wijziging van het Statuut zal naar verwachting begin 2009 worden behandeld door de rijksministerraad en medio 2009 bij de Tweede Kamer worden ingediend.”
De wijzigingen in de reeds bestaande rijkswetgeving als gevolg van de staatkundige hervormingen zullen vermoedelijk door de rijksministerraad van februari 2009 worden behandeld. In het ambtelijk tripartiete wetgevingsoverleg Koninkrijksrelaties (Atwok) zal ambtelijke afstemming over deze wijzigingen plaatsvinden, zo meldt Bijleveld.
Over de planning van de wetgeving ten behoeve van Bonaire, Sint Eustatius en Saba schrijft ze: ,,De Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, de wet financiële verhouding openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba en de wijziging van de Kieswet liggen momenteel bij de Raad van State. De verwachting is dat de adviezen van de Raad op 1 maart binnen zijn. De wetsvoorstellen worden, na verwerking van de adviezen van de Raad, medio 2009 ingediend bij de Tweede Kamer.”
,,De laatste aanvullingen op de Invoeringswet en Aanpassingswet Bonaire, Sint Eustatius en Saba worden ingebracht in de Ministerraad van 16 januari 2009. Hierna worden deze wetsvoorstellen aangeboden aan de Raad van State. Ook de adviezen over deze wetsvoorstellen zijn naar verwachting op 1 maart binnen. De indiening bij de Tweede Kamer geschiedt dan medio 2009.” Dat daarna ook nog de Eerste Kamer aan bod komt, laat Bijleveld onvermeld.
Voor alle in haar brief genoemde wetgeving geldt dat de Senaat de behandeling daarvan pas na het verlopen van de nieuwe streefdatum van 1 januari 2010 afrondt. Zo wordt invoering van de ‘Rijkswet aanpassing rijkswetten aan de oprichting van de nieuwe landen’ niet eerder dan eind april 2010 verwacht. En dan moet alles meezitten want uit de planning blijkt dat het tijdschema geen ruimte biedt voor welke vertraging dan ook.