De rapporten beschrijven een dramatisch situatie. De Gwendoline van Putten school bijvoorbeeld, de enige middelbare school op het eiland, had in 2011 op het Vmbo eindexamen een slagingspercentage van 41 procent en de Havo slechts 64 procent.
Zowel het lesaanbod is beneden de maat. Maar ook de hoeveelheid lessen is een probleem. De school haalt de norm niet. Op één van de lagere scholen wordt zo weinig getoetst dat de Inspectie niet eens kan achterhalen hoe hoog het nivo van de kinderen is.
Verklaring
Eén van de verklaringen voor deze situatie - en dat staat niet in het rapport - is dat de scholen uit een Antilliaanse situatie komen en nu worden beoordeeld binnen een Nederlands kader. Sinds 10 oktober 2010 is Sint Eustatius onderdeel van het Nederlandse staatsbestel en verantwoordelijk voor onderwijs op de drie BES-eilanden.
Op Sint Eustatius geldt dan ook nog dat men is overgestapt op het Nederlands als intructietaal in het Voortgezet Onderwijs. Terwijl de lagere scholen juist Engels aanhouden. De leerstof die er is, sluit aan op de Nederlandse contekst, en dat is niet de belevingswereld van de kinderen aldaar.
Tot overmaat van ramp is er ook nog veel lesuitval. Het gevolg van onvoldoende leerkrachten op school. En ook onvoldoende invallers bij afwezigheid. Veel scholen anticiperen hier niet op, zodat het 'normaal' lijkt.
Extra geld
Het Nederlandse kabinet trekt nu extra geld uit om leraren te stimuleren in Caribisch Nederland aan de slag te gaan. Leraren uit Nederland zijn nu vaak nog huiverig voor een overstap vanwege de lagere salarissen op de eilanden en de verhuiskosten. Daar moet de 4,5 miljoen euro tot 2015 verandering in aanbrengen.
De scholen hebben nu afspraken gemaakt met de Onderwijsinspectie, die zijn vastgelegd in een toezichtplan. Daarin staat vermeldt wanneer de kwaliteit weer op orde moet zijn en hoe dit wordt vastgesteld. De inspectie beoordeelt over een periode van vijf jaar (2011-2016) jaarlijks alle scholen. Uiterlijk in 2016 moeten de scholen aan alle aspecten van de basiskwaliteit voldoen
Fouad Sidali in gesprek met Dick Drayer (4'19")