Controle bij meetstation Beth Chaim | Foto: Dick Drayer
WILLEMSTAD - De Stichting Humanitaire Zorg Curaçao (SHZC) van Norbert George eist 75 miljoen gulden van de Refinaria Isla. Dit bedrag is gebaseerd op een dwangsom die in 2010 door het Gemeenschappelijk Hof van Justitie is opgelegd aan de raffinaderij. Die som moet Isla betalen als het bedrijf zich niet houdt aan de vergunningsnormen.
De rechter verbood de Isla in dat vonnis om meer dan 80 ug/m3 (microgram per kubieke meter lucht) als jaargemiddelde bij te dragen aan de concentratie van zwaveldioxide op leefniveau benedenwinds van de raffinaderij. Komt de raffinaderij daarboven, dan moet zij een dwangsom van 75 miljoen gulden betalen aan de eisers voor ieder kalenderjaar dat Isla in strijd handelt met dit verbod, zo staat in het vonnis. De eisers procederen al jaren tegen de luchtverontreiniging die de raffinaderij aanricht.
Beth Chaim
SHZC is van mening, op basis van gevalideerde meetgegevens van de GGD Amsterdam, dat Isla de vergunning norm in 2013 overschreed. De GGD beheert twee meetstations onder de rook van de Isla: een station op Beth Chaim en een station bij Cas Chikitu. In 2013 laten de metingen van Beth Chaim een jaaruitstoot zwaveldioxide zien van 155,9 ug/m3. Dat is bijna het dubbele van de toegestane norm neergelegd in de hindervergunning.
SHZC is van mening, op basis van gevalideerde meetgegevens van de GGD Amsterdam, dat Isla de vergunning norm in 2013 overschreed. De GGD beheert twee meetstations onder de rook van de Isla: een station op Beth Chaim en een station bij Cas Chikitu. In 2013 laten de metingen van Beth Chaim een jaaruitstoot zwaveldioxide zien van 155,9 ug/m3. Dat is bijna het dubbele van de toegestane norm neergelegd in de hindervergunning.
SHZC wil het vonnis samen met SMOC en 25 individuele eisers ten uitvoer leggen en heeft die eisers benaderd om de stichting te machtigen de dwangsom te verbeuren.
Of een deurwaarder hier zo direct mee aan de slag kan is nog maar de vraag. In het vonnis van 12 januari 2010 heeft de rechter immers bepaald dat de bijdrage van Isla aan de totale uitstoot moet worden berekend op de wijze waarop de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (StAB) die eerder heeft berekend.
"Dat betekent dat daarvoor onder andere de emissiewaarden van de Isla-raffinaderij moeten worden gebruikt. Populair gezegd: dat wat bij de schoorsteen wordt uitgestoten en door PdVSA zelf gemeten wordt", aldus de raadsvrouw van SHZC, mr. Sandra in t Veld. "De gegevens waarop wij ons baseren zijn van het GGD-meetstation op Beth Chaim en zijn daarom wellicht indicatief, maar niet bruikbaar om de dwangsom van 75 miljoen te verbeuren. Door StAB in te schakelen, zoals het vonnis uit 2010 ook vraagt, hopen we executiegeschillen voor te zijn."
Eisers
Bij enkele eisers zijn vragen gerezen over de manier waarop SHZC deze zaak aan wil pakken. In een brief aan die eisers stelt voorzitter George van SHZC voor, een percentage van de totale dwangsom te gebruiken om alle in het verleden gemaakte kosten alsnog te vereffenen.
Bij enkele eisers zijn vragen gerezen over de manier waarop SHZC deze zaak aan wil pakken. In een brief aan die eisers stelt voorzitter George van SHZC voor, een percentage van de totale dwangsom te gebruiken om alle in het verleden gemaakte kosten alsnog te vereffenen.
Eisers uit Julianadorp, in het vonnis genummerd als 22, 24 en 26, hebben zich inmiddels teruggetrokken, onder meer omdat zij zeggen geen idee te hebben van hoe hoog die kosten zijn en hoe die zijn opgebouwd. Ook verwachten zij niet dat er ooit geld zal komen.
SHZC wil ook graag een reservepotje opbouwen voor aanstaande zaken, zo blijkt uit de brief aan de eisers. Volgens de advocaat van de stichting gaat dat onder meer om een zaak tegen Koninklijke Shell, die in 2015 dreigt te verjaren.
SHZC wil ook verder procederen over de kwestie waar bondgenoot SMOC (Stichting Schoon Milieu op Curaçao) bakzeil moest halen in 2012. Toen slaagde Isla er in een veroordeling af te wenden voor het niet naleven van de hindervergunning, omdat in de loop van de procesgang de milieubeweging in 2005 had nagelaten in beroep te gaan.
Volgens meester Sandra in 't Veld zijn alle andere eisers inmiddels akkoord met SHZC en kan een verzoekschrift maandag 24 februari ingediend worden bij het Gerecht, waarin verzocht wordt om StAB te laten toetsen of het aandeel van Refineria Isla in de overschrijding in 2013, zoals verwacht kan worden, meer dan 80 ug/m3 is geweest.