Binnenland
Dick Drayer
8-9-2014 18:10
Afdeling hemato-oncologie van het St. Elisabeth Ziekenhuis in Willemstad | Foto: Bea Moedt
WILLEMSTAD – Curaçaoënaars leven steeds langer. Mannen worden nu 74,4 jaar oud. Dat was aan het eind van de vorige eeuw nog 69,2 jaar. Vrouwen worden nog ouder: 80,7 jaar gemiddeld tegen 73,5 jaar eind jaren negentig van de vorige eeuw. Tel daarbij op dat er nog maar dertien baby’s per 1000 inwoners worden geboren (tegen 21 in 1990) en dat veel jongeren het eiland verlaten om te gaan studeren in Amerika of Nederland en dan begrijpt u dat Curaçao in rap tempo vergrijsd.
Over het algemeen resulteert een stijging van de leeftijd in een slechtere gezondheid, waarbij het aantal personen met -meervoudige- chronische ziekten toeneemt. Ook op Curaçao. Wellicht daarom aardig om de gezondheidszorg is onder de loep te nemen. En te zien welke uitdagingen Curaçao te wachten staan om verantwoorde en vooral betaalbare zorg aan te kunnen bieden.
Medisch Specialisten
De zorg op Curaçao is volop in beweging. Het meest in het oog springende voorbeeld aan de aanbodkant is de komst van een nieuw algemeen ziekenhuis in 2016 waarbij de veiligheid en de kwaliteit van de patiëntenzorg centraal staan alsmede een Geïntegreerd Medisch Specialistisch Bedrijf, met medisch specialisten in dienst van de ziekenhuisorganisatie. Dat laatste is een absolute noodzaak, want die specialisten verdienen hun geld nu massaal door patiënten niet in het ziekenhuis te behandelen.
De zorg op Curaçao is volop in beweging. Het meest in het oog springende voorbeeld aan de aanbodkant is de komst van een nieuw algemeen ziekenhuis in 2016 waarbij de veiligheid en de kwaliteit van de patiëntenzorg centraal staan alsmede een Geïntegreerd Medisch Specialistisch Bedrijf, met medisch specialisten in dienst van de ziekenhuisorganisatie. Dat laatste is een absolute noodzaak, want die specialisten verdienen hun geld nu massaal door patiënten niet in het ziekenhuis te behandelen.
In 83,7% van de gevallen vond het contact tussen patiënt en arts plaats in de privépraktijk van de betreffende specialist, terwijl 9,1% van de contacten plaats vond in het ziekenhuis. In een vergelijkbare studie uit 1993/1994 vond het contact met een medisch specialist bij 68,4% van de personen in de privépraktijk plaats en vond juist 24,5% plaats in het ziekenhuis. Zet dat eens af tegen Nederland, waar de meeste contacten met een medisch specialist plaatsvinden in de (poliklinieken van de) ziekenhuizen. In 2012 vond 81,9% van de contacten daar plaats.
Het nieuwe ziekenhuis geprojecteerd in Willemstad
Van de Curaçaose volwassenen die contact hadden met een huisarts, heeft 23,7% een verwijzing gekregen naar een medisch specialist. In Nederland worden patiënten minder vaak verwezen naar een medisch specialist. Met 17,4% is dit 6,3 procentpunt, ofwel 26,6%, lager dan op Curaçao.
De medisch specialistische zorg en ziekenhuizenzorg kosten in Curaçao per verzekerde ongeveer 707 euro. Dat is aanmerkelijk minder dan in Nederland, waar per verzekerde patiënt 1545 euro wordt neergeteld. Maar Nederlanders verdienen ook aanmerkelijk meer. In 2013 verdiende een Curaçaoënaar gemiddeld 16.000 euro, tegenover een Nederlander die 37.000 euro verdiende. Als je dat afzet tegen het inwonertal, dan blijkt Curaçao acht procent meer van haar Bruto Nationaal Product per inwoner aan medisch specialistische zorg en ziekenhuizenzorg te besteden dan Nederland.
De dichtheid van de meeste specialismen is vergelijkbaar tussen Nederland en Curaçao. Toch is er een aantal in het oog springende verschillen. Zo is de dichtheid van de algemeen chirurgen op Curaçao achttien keer groter dan in Nederland. De dichtheid van gastro-enterologen op Curaçao is vier keer groter dan in Nederland. Daarentegen is de dichtheid van anesthesiologen, neurochirurgen, plastische chirurgen, radiologen en urologen op Curaçao twee keer zo klein dan in Nederland. De dichtheid van neurologen op Curaçao is vier keer kleiner dan de dichtheid in Nederland en de dichtheid van psychiaters is drie kleiner.
Huisartsen
En zo zijn er nog wat significante verschillen tussen Nederland en Curaçao. In 2013 werkte één huisarts op Curaçao gemiddeld voor 1.798 inwoners en in Nederland gemiddeld voor 1.893 inwoners. De huisartsendichtheid op Curaçao is daarmee ruim vijf procent hoger dan in Nederland. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat het takenpakket van de Nederlandse huisartsen omvangrijker is dan het pakket van de huisartsen op Curaçao. Huisartsen doen daar nauwelijks kleine verrichtingen zoals kleine chirurgie. In Nederland worden in toenemende mate bepaalde chirurgische ingrepen door de huisartsen zelf uitgevoerd ter vervanging van een (duurdere) behandeling in de tweede lijn. Dit om de patiënt te ontlasten door zorg dichtbij huis te bieden en om de zorgkosten zo laag mogelijk te houden.
En zo zijn er nog wat significante verschillen tussen Nederland en Curaçao. In 2013 werkte één huisarts op Curaçao gemiddeld voor 1.798 inwoners en in Nederland gemiddeld voor 1.893 inwoners. De huisartsendichtheid op Curaçao is daarmee ruim vijf procent hoger dan in Nederland. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat het takenpakket van de Nederlandse huisartsen omvangrijker is dan het pakket van de huisartsen op Curaçao. Huisartsen doen daar nauwelijks kleine verrichtingen zoals kleine chirurgie. In Nederland worden in toenemende mate bepaalde chirurgische ingrepen door de huisartsen zelf uitgevoerd ter vervanging van een (duurdere) behandeling in de tweede lijn. Dit om de patiënt te ontlasten door zorg dichtbij huis te bieden en om de zorgkosten zo laag mogelijk te houden.
Het huidige ziekenhuis van Curaçao | Foto: Dick Drayer
Op Curaçao zijn de zorguitgaven aan huisartsenzorg per verzekerde in 2013 90 euro. In Nederland zijn die uitgaven 166 euro. Ook hier is het van belang om die cijfers af te zetten tegen het Bruto Nationaal product van beide landen. Op Curaçao is in 2013 0,57% van het BBP per capita aan huisartsenzorg besteed. In Nederland was dit lager, 0,45%. Omgerekend 21,1% lager dan op Curaçao. Curaçaoënaars gaan dus vaker naar de dokter. En ze krijgen van die dokter ook nog eens vaker medicijnen mee. 21 recepten per jaar tegen 12 recepten in Nederland, bijna twee keer zoveel.
In 2013 waren de uitgaven aan geneesmiddelen per verzekerde 353 euro op Curaçao, tegen 345 euro in Nederland. Op Curaçao is in 2013 bijna anderhalf keer meer van het Bruto Nationaal Product per hoofd van de bevolking aan geneesmiddelen besteed. Niet voor niets heeft het eiland ook twee keer zoveel apotheken in vergelijking met Nederland.
Gezondheidszorg
Curaçao geeft dus een groter deel van haar bruto nationaal product uit aan de gezondheidszorg. Of dat komt door een mogelijk inefficiënt medisch bedrijf of door de gezondheidstoestand van de Curaçaoënaar kan hieruit nog niet worden afgeleid. Dat er winst valt te halen is wel duidelijk. Dat is voer voor de volgende aflevering op deze blog. Wie niet kan wachten en meer wil weten over de stand van zaken in de gezondheidszorg op Curaçao kan terecht bij het Volksgezondheid Instituut Curaçao.
Curaçao geeft dus een groter deel van haar bruto nationaal product uit aan de gezondheidszorg. Of dat komt door een mogelijk inefficiënt medisch bedrijf of door de gezondheidstoestand van de Curaçaoënaar kan hieruit nog niet worden afgeleid. Dat er winst valt te halen is wel duidelijk. Dat is voer voor de volgende aflevering op deze blog. Wie niet kan wachten en meer wil weten over de stand van zaken in de gezondheidszorg op Curaçao kan terecht bij het Volksgezondheid Instituut Curaçao.