WILLEMSTAD - Wie als vreemdeling of toerist op Curaçao verblijft, doet er goed aan zijn papieren bij zich te hebben. “Zelfs dat is geen garantie voor een correcte behandeling’, zegt advocaat Saleh-Kostrzewski. Haar cliënt, Marie Victor uit Barbados wordt in juli 2014 na aankomst op Hato, net buiten de luchthaven samen met haar man door de politie hardhandig gearresteerd. Zij zijn dan op weg naar hun zeiljacht in het Spaanse Water, waar ze tijdelijk wonen.
“Ze is net door de immigratie op Hato gekomen, wat alleen lukt als je papieren in orde zijn. Bij de verkeerscontrole blijkt haar Belgische echtgenoot, Denis Brunin, zijn paspoort niet bij zich te hebben. Hoewel hij aanbiedt om die te halen, wordt hij meteen in de boeien geslagen. Als zijn vrouw protesteert en een foto wil maken van de arrestatie, wordt ook zij gearresteerd en geboeid achter in de auto gezet. Wat volgt is een aaneenschakeling van vernederingen”, vertelt Saleh-Kostrzewski.
Tuinhandschoenen
“Op het bureau moest ik op de grond zitten”, zegt Marie. “Er was geen stoel in de kamer. Op een gegeven moment werd ik meegenomen door een agente naar een toilet. Daar werd ik aan mijn lichaam en kleding onderzocht. Zij trok een leren tuinhandschoen aan om mij inwendig te onderzoeken. Ik protesteerde, vroeg zelfs om een tampon, omdat ik ongesteld was. Ze reageerde niet op mijn vragen.”
“Op het bureau moest ik op de grond zitten”, zegt Marie. “Er was geen stoel in de kamer. Op een gegeven moment werd ik meegenomen door een agente naar een toilet. Daar werd ik aan mijn lichaam en kleding onderzocht. Zij trok een leren tuinhandschoen aan om mij inwendig te onderzoeken. Ik protesteerde, vroeg zelfs om een tampon, omdat ik ongesteld was. Ze reageerde niet op mijn vragen.”
Even snel als het echtpaar is aangehouden worden ze ook weer vrijgelaten. “In volstrekte onwetendheid, zonder enige aanklacht of dagvaarding staan Denis en Marie weer op straat. Ze krijgen niet te horen waarom zij die avond letterlijk van straat zijn geplukt en meegevoerd”, zegt Saleh-Kostrzewski.
Ombudsman
Het echtpaar besluit de Ombudsman in te schakelen. Die organiseert hoorzittingen, waarbij het echtpaar, maar ook de politieagenten in kwestie verklaringen afleggen. Daaruit blijkt dat het hardhandige optreden, dat overigens ontkent wordt, begint als één van de agenten tegen één van zijn collega’s zegt dat ‘er veel illegaliteit gaande is met personen die beweren dat zij op een zeiljacht verblijven’.
Het echtpaar besluit de Ombudsman in te schakelen. Die organiseert hoorzittingen, waarbij het echtpaar, maar ook de politieagenten in kwestie verklaringen afleggen. Daaruit blijkt dat het hardhandige optreden, dat overigens ontkent wordt, begint als één van de agenten tegen één van zijn collega’s zegt dat ‘er veel illegaliteit gaande is met personen die beweren dat zij op een zeiljacht verblijven’.
De procedure blijft liggen nadat Ombudsman Alba Martijn uit de stukken leert dat beide klagers Saleh hebben gevraagd hen bij te staan. In de landsverordening Ombudsman staat inderdaad een aantekening dat die zich terug mag trekken als een zaak voor de rechter komt. “Ik sta Denis en Marie enkel juridisch bij. Meer niet”, zegt Saleh-Kostrzewski.
De klacht van Denis en Marie lijkt niet op zichzelf te staan. In juni doet een Colombiaanse vrouw aangifte van buitensporig politiegeweld. De zaak wordt onderzocht door de politie zelf, die concludeert dat ze de verwondingen te danken heeft aan haar eigen gedrag. In 2014 wordt een man aangehouden omdat die zich agressief zou hebben gedragen. Toen daarvan beelden opdoken, bleek hij juist tegenover een agressieve agent te hebben gestaan. Hij wordt meteen vrijgelaten. Tussen 2009 en 2014 werden in totaal 158 klachten ingediend wegens mishandeling door agenten. Zeven zijn strafrechtelijk vervolgd, drie zijn in hoger beroep vrijgesproken.
Saleh-Kostrzewski wijt het hardhandig politieoptreden aan de harde lijn die het Openbaar Ministerie volgt om de criminaliteit in te dammen. “Agenten schieten blijkbaar door bij speciale projecten als Ta Basta Awor, Ontwapen Curaçao en Aktua Robes, Sintié Un Bes.”
CPT
Die zienswijze sluit aan bij het rapport van het Europese Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing (CPT), dat op 25 augustus 2015 verschijnt. Daarin staat dat er een aantal gevallen bekend is waarin de politie excessief geweld gebruikt tijdens arrestaties en vervoer van arrestanten naar bureau of gevangenis.
Die zienswijze sluit aan bij het rapport van het Europese Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing (CPT), dat op 25 augustus 2015 verschijnt. Daarin staat dat er een aantal gevallen bekend is waarin de politie excessief geweld gebruikt tijdens arrestaties en vervoer van arrestanten naar bureau of gevangenis.
“Terugvallen op fysiek geweld zou niet het automatische antwoord moeten zijn als een agent geconfronteerd wordt met een persoon die zijn autoriteit aantast”, constateert het CPT.