Foto's: Dick Drayer |
Precies een jaar geleden riep Sisi Dulfer een groep bewoners naar haar porch voor haar mooie 'witte' huis in Wishi. Vanuit die porch had je een prachtig uitzicht over het Schottegat en de raffinaderij.
Ze had mij er ook bijgeroepen. Een groot aantal juni-avonden, zat ik daar. Samen met bewoners te praten over dat prachtige uitzicht.
Wat deze bijeenkomsten mij leerden, was dat de zwijgende meerderheid wel degelijk praat, discussieert en standpunten inneemt. Het werd mij snel duidelijk dat wie in het publieke domein niet durft te praten, nog wel een mening heeft.
Jolanda Dongen wil nog verder leven |
Het mooiste voorbeeld daarvan was Jolanda Dongen, een 63-jarige bewoonster van Wishi, die vanwege haar gezondheid niet naar de porch van Sissy kon komen. In plaats daarvan schreef ze een brief:
"Mijn naam is Jolanda Dongen, geboren Matilda. Ik heb hoofdpijn. Al 15 jaar. De dokter zei me dat het migraine is. De stank van de Shell slaat me al drie dagen in het gezicht. Ik ga eraan kapot. 63 ben ik en ik zou zo graag nog verder willen leven.”Ik was geraakt door haar verhaal. Zij wist in driehonderd woorden zo tekenend de tragiek van de gezondheid van haar zelf en haar omgeving te typeren. Toen ik een dag later terugkwam met mijn cameravrouw om haar verhaal ook op beeld te zetten, was het momentum voorbij. Haar man verbood haar ooit nog met 'die journalist' te praten. Jolanda vertrouwde mij toe, dat de angst alom was toegeslagen, toen hij hoorde dat ze in het nieuws zou komen. "En ik ben nou eenmaal met hem getrouwd, dus je moet het doen met mijn stem in je opnameapparaatje. Kom maar niet meer."
Sisi Dulfer, initiator van het Wishi-verzet |
Sisi Dulfer was ook zo'n heldhaftige vrouw. Ze wist de buurt te mobiliseren en was aanwezig bij alle rechtszaken die er volgde onder de opmerkelijke leiding van rechter Peter van Schendel. Wat moet ze uiteindelijk teleurgesteld zijn in het recht. We zijn een jaar verder en we weten inmiddels dat Van Schendel links en rechts is ingehaald door de bittere waarheid van een falende overheid. Het zou hem sieren, nu hij met pensioen is, om sorry te zeggen tegen alle vrouwen van Wishi. Sorry, omdat het Gerecht de mensen onder de rook van de Isla opnieuw heeft laten stikken. Net als in 2012 bij het vonnis van Joop Drop.
Vandaag
Vandaag, een jaar na dato, rij ik opnieuw langs Wishi. Bij kas Chikitu sla ik linksaf. Ik passeer het huis van Jolanda en daarna Sisi. Ik zie de groene airco's hangen aan de gevels van nog groenere huizen. Uitstekende brievenbussen die niet zo uitstekend meer zijn; ze doen hun best om groen te blijven. Ook de vangrails in de wijk doen daarin hun best.
Er is, zol ijkt in een jaar niets gebeurd. Een beter bewijs dan dat, heb ik niet. Of toch wel? Ja, natuurlijk! Die lantaarnpaal! Vlak bij Sisi's huis. Die is nog groener geworden...
Foto boven: Wishi, juni 2014. Foto onder: Wishi, juni 2015 |