 |
| Ingang SDKK-gevangenis | Foto: Dick Drayer |
Dat was de strekking van het antwoord dat OM-woordvoerder Norman Serphos mij gaf tijdens een interview naar aanleiding van de vrijlating op 30 mei 2016 van Jamil, een psychiatrische patiënt uit de Forensische Observatie Behandelafdeling, FOBA van de SDKK-gevangenis in Willemstad.
Serphos merkte daarbij op dat die wens om krachten te bundelen er zeker ligt bij Justitie, maar dat de politiek daar vooralsnog niet met urgentie op heeft gereageerd. In gewoon Nederlands: die laat het op zijn beloop.
Urgentie
Dat er iets te zeggen is voor meer urgentie en handelend optreden door de overheid wordt duidelijk aan de hand van het dossier van Jamil, die nu vrij rondloopt op het eiland. Terwijl de rechter noodzaak zag om hem verplicht op te nemen. Wetgeving daarvoor is sinds 2011 in werking, maar de overheid heeft de omstandigheden niet gecreëerd om die wetgeving uit te voeren. Een papieren tijger, volgens psychiaters op het eiland. De inwoners van Tera Pretu waar de psychiatrische patiënt woont, maar ook Justitie zelf, luiden de noodklok: overheid doe iets!
In 1993 komt Jamil voor het eerst in aanraking met de Justitie. Hij wordt veroordeeld voor poging tot moord, schade aan eigendommen en aanvallen op de politie. Tien jaar moet hij de gevangenis in. Jamil komt vervroegd vrij, maar wordt in 2001 opnieuw veroordeeld in Dordrecht. Dit maal vanwege een gewelddadige overval, valsmunterij en verboden wapenbezit. Drieënhalf jaar is dit keer zijn straf. In 2007 en 2008 wordt Jamil opnieuw veroordeeld vanwege verboden wapenbezit.
Uitzetting
 |
| Uitzettingsdocument |
Wat de medische achtergrond is van de man van Tera Pretu is officieel geheim, maar het uitzettingsdocument van de Engelse rechter citeert op een aantal punten de behandelende psychiater en daaruit komt een schokkend beeld naar voren.
"Mr L. presents with features of an enduring mental disorder consistent with a diagnosis of a schizoaffective disorder, characterised by grandiose delusions that he is a prohet and the founder of a new religion, delusions of persecution by the Dutch and English mental health system, thought disorder, sexual disinhibition and limited insight. There is a significant affective component that includes irritability, hostility, excitability and aggressive behaviour. () His subsequent extensive criminal record and behaviour in Holland suggests that he has been ill for many years and has remained largely untreated until his arrival in the UK."
Een jaar later (2013) concludeert dezelfde arts:
"I remain of the opinion that his mental disorders are of a nature and degree which warrant his continued detention in hospital for his own health, safety and the protection of others. () Therefore there is a high risk of relapse and as a consequence is likely to resort to intimidation, aggression, the carrying of weapons and actual physical violence (). As yet Mr L. has little or no understanding of this pattern of his behaviour or the consequences of decision making that jeoperdise the stability of his mental health. Further difficulties in providing aftercare and supervision are likely to arise as a consequence of Mr. L.'s history that indicates that whilst in the community he is highly mobile, resourceful and dangerous."
Waarop de psychiater concludeert dat Jamil ook in Nederland een imminent gevaar is voor het publiek, mochten er voorbereidingen worden getroffen hem naar de lage landen te deporteren. Dat laatste wordt begrepen in Nederland, want in oktober 2014 krijgt de man van Tera Pretu een enkeltje Curaçao. Of zoals psychiater Heijtel van de FOBA het verwoord: "...In Nederland is hij uitgeburgerd middels een enkele reis naar Curaçao."
 |
| De buurt in Tera Pretu heeft het huis van Jamil in brand gestoken | Foto: Dick Drayer |
In Curaçao gaat het ook mis. Eind december 2015 valt hij een buurman aan met een machete. Opnieuw is een vermoedelijke psychose de oorzaak van dit geweldsincident. Jamil zegt overtuigd te zijn dat die buurman zijn auto had willen stelen; dat had hij gezien op een satelliet. Hij wordt opnieuw gearresteerd, gevangen gezet en veroordeeld. De rechter bepaalt in het vonnis dat Jamil aansluitend op zijn detentie en in overleg met de reclassering voor één jaar moet worden opgenomen in een psychiatrische inrichting om verpleegd te worden.
Maar dat deel van het vonnis wordt niet uitgevoerd.
"Te gevaarlijk", zegt directeur Waldi Oostburg van de Capriles kliniek. "Het gaat niet om niet willen behandelen, het gaat om veiligheid. Wij zijn een algemeen psychiatrisch ziekenhuis, geen tbs- of een forensisch kliniek. Daar zijn we niet op ingericht."
Dr Heijtel van de FOBA zegt verder weinig te kunnen doen. Een krankzinnigheidsverklaring zou een TBS detentie kunnen voorspoedigen, maar daar wil de psychiater niet aan. Niet omdat Jamil niet krankzinnig zou zijn, maar omdat de sector dan verantwoordelijk wordt voor de begeleiding van de man van Tera Pretu. De psychiater zegt alleen zo'n verklaring af te willen geven als er een mogelijkheid is om hem te behandelen. En die mogelijkheid heeft Curaçao niet.
Letterlijk schrijft dr. Heijtel:
"Van psychiatrische zorg moet u bij de heer L. niet veel verwachten. Zowel in Engeland als in
Nederland is het nooit gelukt hem in het gareel te krijgen. Engeland en Nederland hebben dan nog gespecialiseerde voorzieningen die er op Curaçao niet zijn. Ook op Curaçao zal hij psychiatrisch niet onder controle te brengen zijn. () Het enige wat ik u kan adviseren is om enige afstand te bewaren en bij evt nieuwe bedreigingen opnieuw aangifte te doen."
Dr. Heijtel en ook Capriles-directeur Waldi Oostburg weten welk risico de samenleving loopt nu Jamil vrij rondloopt. Hij heeft weliswaar tot 2017 een verbod om in Bándabou te zijn, Tera Pretu te bezoeken, maar of hij zich er aan houdt weet niemand. Jamil heeft ondertussen vernomen dat ik over hem heb gepubliceerd. In ons Facebookcontact zegt hij:
Jaren
En Justitie? Die staat met de rug tegen de muur. Norman Serphos van het Openbaar Ministerie realiseert zich dat de eilanden te klein zijn om het probleem op te lossen.
En Justitie? Die staat met de rug tegen de muur. Norman Serphos van het Openbaar Ministerie realiseert zich dat de eilanden te klein zijn om het probleem op te lossen.
"De kosten die dat met zich meebrengt zijn zo hoog, dat is niet in balans. Wij hebben een jeugdgevangenis nodig, nu loopt iedereen de GOG maar in en uit en moet de bevolking weer uitkijken op loslopende tieners die iets op hun kerfstok hebben. We hebben een tbs nodig. De kosten daarvan zijn wellicht te dragen als ieder eiland zijn steentje bijdraagt. Daar wordt nu overgepraat, maar dat gaat nog jaren duren."
Het eerstvolgende slachtoffer van Jamil is gewaarschuwd.