 |
Econoom / onderzoeker Rob van den Bergh
|
Mijn antwoord is NEE. Politieke marketing, communicatie en permanente verantwoording afleggen aan de burger zullen de volgende verkiezingen een geheel ander gezicht geven.
Het beeld van de doorsnee kiezer is dat hij of zij de politiek zat is. In de vijf onderzoeken door ons uitgevoerd, van juni 2015 tot en met september 2016*), geven burgers in overgrote meerderheid aan dat de politiek een pot nat is, men er zit voor zijn eigen belang of belang, groep of familie en politici niet te vertrouwen. Terugkijkend op meer dan 15 jaar aan verkiezingsonderzoek geeft het beeld dat de kiezer ongelooflijk veel cynischer is geworden over de politiek, het gaat over “hun” en niet over “ons”. Dit verklaart voor een groot deel waarom er zoveel zwevende kiezers zijn, die zelfs in de laatste week voor de verkiezingen nog niet weten wat ze stemmen. Desondanks is er hoop.
Politieke debatten
Om meer inzicht te krijgen wat politieke partijen willen doen om de economie weer aan het groeien te krijgen hebben wij als Economenvereniging**) een zeer goed bezocht en gecoverd politiek debat georganiseerd in de University of Curaçao met 12 partijen vertegenwoordigd. Na ons hebben onder meer de CHATA, studenten, CIFA en ParadiseFM vergelijkbare initiatieven genomen waarbij lijsttrekkers, dan wel vertegenwoordigers, van politieke partijen moeten uitleggen wat hun plannen voor de komende regeerperiode zijn. Veel stemmers hebben deze debatten bezocht, gevolgd via radio of televisie en het verslag daarvan de volgende dag in de krant gelezen.
Dat geeft aan, dat ondanks alles, de interesse voor politiek op ons kleine eiland leeft. Maar de politiek die vaak als “één pot nat” gezien wordt, wat gaat die eraan doen?
Belofte maakt schuld?
De politieke partijen vertonen doorgaans een gedrag van, voor de verkiezingen beloften doen en daarna is het weer “business as usual” waarbij er weinig terecht komt van de gedane beloften. Al vele jaren beloven politieke partijen dat ze zich inzetten voor de economische groei zodat er banen gecreëerd worden om te zorgen dat ook alle jongeren kunnen werken. De werkelijkheid is dat er van een duurzaam economisch beleid al 20 jaar niks terecht komt, ondanks wellicht af en toe initiatieven van goed bedoelende ministers.
Onderwijs staat voor de burger***) zeer hoog op de agenda; zo ook van alle politieke partijen. Een simpele kijk in de begroting van onderwijs laat zien dat deze prioriteit niet of nauwelijks vertaald wordt in meer geld voor onderwijs. Hoe krijg je dan beter onderwijs is mijn simpele vraag? Ook is het voor mij de onduidelijk waar, zonder lasten verzwaring voor burger en bedrijven, een verhoging van een AOV of verlaging van de pensioengerechtigde leeftijd uit betaald moet gaan worden.
Communicatie moet
Communicatie met de kiezer is iets, buiten de “hard core” partijleden om, van 2 maanden. Pas na de schoolvakantie werd aandacht aan de gewone kiezer besteed met als doel om op 30 september op betreffende kandidaat of politieke partij te stemmen. Zo was het. De toegenomen “connectivity” (Facebook, WhatsApp maar ook gewoon email, etc.) zorgt ervoor dat partijen, partijleiders en leden van partijen kunnen communiceren met hun volgers. Mondjesmaat maken de oude gevestigde partijen daar gebruik van. Voor deze partijen, lijken niet de sociale media maar het aantal vlaggen aan lantarenpalen en uitgedeelde t-shirts een graadmeter voor een geslaagde campagne. Partijen die meer en beter met hun (potentiële) kiezers communiceren, -niet alleen 2 maanden- maar gedurende het gehele jaar en de gehele regeerperiode, lijken aan de winnende hand. Het blijkt trouwens uit het onderzoek van Yves Cooper dat de belangrijkste drijfveren om op een bepaalde partij te stemmen te maken hebben met de kandidaat, met het hebben van een persoonlijke relatie met deze kandidaat en het (goede) werk dat hij/zij geleverd heeft.
Door een goede en meer op de burger gerichte communicatie, “year round”, zichtbaarheid en aanspreekbaarheid lijkt het erop dat de partij en kandidaat die dat het beste doet, de meeste kiezers aan zich bindt. Indicaties uit de verkiezingsonderzoeken lijken dit vermoeden te bevestigen.
Onderzoek naar stemgedrag, meningen van burgers, hoe ze te bereiken en hoe met ze te communiceren wordt nauwelijks gedaan. Bij de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten is dat tot een geldverslindende wetenschap uitgegroeid waarbij profilering van de kandidaat nauwkeurig wordt "gefinetuned” op wat de kiezer wil. Welke kennis hebben de politieke partijen op Curaçao van wat hun (potentiële) kiezer wil, welke partij heeft dat onderzocht?
Politieke verantwoording
Van de stemgerechtigde geeft 73% aan te stemmen terwijl 16% dat overweegt te gaan stemmen bij de komende verkiezingen. De opkomst bij verkiezingen, toont aan dat de burger –ook die het maar een pot nat of corrupte bende vindt- graag zijn stem uitbrengt. De interesse van debatten geeft aan dat politici niet alleen stemmen winnen door voedselpakketten uit te delen (etc.) maar in toenemende mate ook inhoudelijk uitleg moeten geven.
Hoewel de afgelopen debatten een redelijk hoog gehalte van zoetsappige beleidsvoornemens verkondigen zou de volgende debatten heel goed kunnen gaan over wat heeft een Minister of regering gepresteerd en wat doen die Statenleden waar we onze stem op hebben uitgebracht. Zorgen onze gekozen volksvertegenwoordigers voor beter onderwijs, is er meer geld van de begroting naar onderwijs gegaan, wat is er gedaan om de economie waar te laten groeien, etc. De kiezer kan dat tegenwoordig gewoon aan hen vragen op hun Facebook pagina. Maar ook een Statenlid kan “gewoon” aan zijn volgers vragen wat zij willen of ervan vinden.
Nooit meer hetzelfde
De volgende verkiezingen gaat over het communiceren tussen politicus en kiezer. Wie dat snapt blijft en wint, wie dat niet snapt verliest. Hopelijk wordt daarmee ook bereikt dat er beter beleid komt en dat regering, ministers en Statenleden meer ter verantwoording geroepen worden over wat ze doen, maar vooral wat ze gelaten hebben te doen.
ROB van den Bergh
Econoom / onderzoeker
-----------------------------
*) verkiezingsonderzoeken zijn uitgevoerd juli 2015, maart, juli, augustus en september 2016 onder representatief deel van de kiezers met steekproeven variërend van de 550 tot ruim 1000.
**) Politiek debat over de economie, 25 augustus 2016. Georganiseerd door de Association of Dutch Caribbean Economist. Coördinatoren Paul Helmich en ondergetekende.
***) Opiniepeiling Statenverkiezing Curaçao 30 september 2016