Het verschrikkelijke verhaal over de 5-jarige Rishandro Anastacia op Aruba staat niet op zichzelf. Het jongetje overleed afgelopen vrijdag na stelselmatige zware mishandeling. Hij had onbehandelde botbreuken en was onder invloed van marihuana. Rishandro's 3-jarige broertje wordt al een paar maanden vermist. Kindermishandeling is wijdverbreid op het eiland. Een op de vijftien kinderen op Aruba heeft namelijk te maken met huiselijk geweld, seksueel misbruik, mishandeling of verwaarlozing.
Luister hier naar de special over kindermisbruik op Aruba op NOS Nieuws & Co (8'48")
klik hier om te luisteren
Het is een schatting, want een meldcode voor kindermishandeling ontbreekt op het eiland. In het radioprogramma Nieuws & Co vertelt kinderpsychiater Rita Zecher-Enahoro over haar twee jaar op het eiland. Tussen 2008 en 2010 had ze veel misbruikte patiëntjes in haar praktijk. "De meeste daders zijn familieleden; ooms, opa's of vaders. Ze zijn meestal zelf ook misbruikt en komen uit generaties van misbruikte en getraumatiseerde mensen."
Toeristen
Nergens anders dan op Aruba zag de psychiater zoveel misbruikte jonge kinderen. En er is zelfs een markt voor, zegt ze. "Er zijn toeristen die speciaal naar het eiland komen om kinderen te misbruiken. "Ze weten dat ze daar vrijuit gaan. En er zijn zelfs mensen die zich er speciaal om die reden vestigen. Ik heb daar geen statistieken van, maar wel voorbeelden."
Meerdere keren deed Zecher-Enahoro aangifte naar aanleiding van de hartverscheurende verhalen die ze te horen kreeg. "Met het gevolg dat ik zelf in gevaar kwam, want ook politie en justitie zijn besmet met daders. Dus als je daar aangifte doet en vrijuit praat, kom je zelf in gevaar." Hoewel er op Aruba Nederlandse officieren van justitie en rechters werken, werd er volgens haar geen onafhankelijk onderzoek gedaan. "Een officier van justitie heeft zelfs gezegd dat ze geen aangifte kunnen doen omdat de pedofielen te machtig zijn en teveel invloed hebben. Die man was zelf ook bang voor sancties."
Niets concreets Na twee jaar kreeg ze zelf ook te maken met bedreigingen: "Ik heb het ter sprake gebracht bij verschillende ministers, maar zij konden mijn veiligheid niet garanderen. Toen ben ik van het eiland gegaan."
Zecher-Enahoro schreef daarna een boek over het kindermisbruik op Aruba, dat kwam uit in 2012.
Ze heeft altijd contact gehouden met mensen op het eiland en merkt dat er sinds die tijd meer bewustwording op het eiland is gekomen. "Er zijn stichtingen opgericht en zelfs een partij voor het kind, maar ik heb niet de indruk dat de veiligheid voor kinderen groter is geworden. Als ik maatschappelijk werkers en psychologen van daar spreek, dan merk ik dat ze kapot zijn omdat ze niets concreet teweegbrengen."
De kinderpsychiater denkt dat alleen mensen van buiten met voldoende politiebescherming daadwerkelijk iets kunnen veranderen op het eiland. "Nu blijft het kindermisbruik plaatsvinden en dat daar iemand voor wordt gestraft is nog altijd een uitzondering."
Met de vermissing van het 3-jarig Arubaanse jochie Roshandrick Frans en de dood van zijn 5-jarige broer Rishandro Anastacia wordt volgens verschillende hulpverleners pijnlijk zichtbaar hoe groot het probleem van kindermisbruik is op Aruba.
Sociale problematiek
Enid de Kort is gezinstherapeut en ziet veel (kinder)ellende van dichtbij. “Aruba staat op nummer twee in de top 10 van echtscheidingslanden. We kennen geen traditioneel gezin. Vaders zijn niet betrokken bij de opvoeding. Moeder heeft twee of drie baantjes om het hoofd boven water te houden en heeft geen tijd voor de kinderen. Oma werkt ook.
Je ziet in veel gezinnen dat oudere broertjes of zusjes de jongere kinderen verzorgen. En worden ze ouder dan zijn de meisjes snel zwanger en de jongens vroeg schoolverlater. 44 procent van de jongeren is werkloos.
Crisisgevallen
De Kort maakt elke week minstens één, maar vaak meer crisisgevallen mee. Bij het meldpunt komen elke maand rond de 25 meldingen binnen. “Maar al die gevallen bij elkaar leiden nog niet tot een coherente samenwerking met partners in de hulpverlening, zoals bijvoorbeeld politie en justitie. Laat staan dat er beleid is.”
De zaak van de twee broertjes is volgens De Kort wel een groot signaal. “Ik hoop dat Aruba dit probleem nu oppakt.