CFT speelt mooi weer, maar Curaçao bungelt

College Financieel Toezicht
Het eerste visitekaartje van de nieuwe CFT-voorman Raymond Gradus heeft een nare bijsmaak. Vanmiddag gaf hij een persconferentie over de ontmoetingen met de Curaçaose regering naar aanleiding van de begroting 2018. Daarin is met zorg vastgesteld dat Curaçao voor het eerst sinds 2012 weer een tekort heeft en niet voldoet aan normen uit de Rijkswet. 

De regering Rhuggenaath heeft blijkbaar een hogere gunfactor dan destijds de regering Schotte, want de aanwijzing, waarmee kortgeleden gedreigd werd, is niet uitgevoerd. Nee, Curaçao krijgt nog twee weken extra om het tij te keren. Waarom? Joost mag het weten...

Want het hele jaar door toont de overheid weinig daadkracht en begrotingsdiscipline. In de eerste uitvoeringsrapportage werd al gesignaleerd dat de begroting uit de pas loopt, in de tweede kwartaal reportage adviseert het CFT zelfs een verplichtingenstop, zodat ijverige ministers en ministeries niet zomaar met geld kunnen smijten.

De regering lapt dat advies aan zijn laars en voert de stop pas na aandringen in de derde uitvoeringsrapportage, waardoor het nog maar weinig effect ressorteert voor de begroting van 2017 . Na de uitvoeringsrapportage over het derde kwartaal zegt de overheid zelfs dat het niet meer realistisch is dat Curaçao het jaar 2017 met een positief resultaat afsluit en dat een tekort voor 2017 wordt verwacht van 114,5 miljoen gulden. Inmiddels dus opgelopen tot 116 miljoen.

Een aanwijzing dreigt. Op 22 januari moet Gijsbertha uitsluitsel geven over vier punten:

  1. Hij mag niet meer uitgaan van de economische groeicijfers van het ministerie van Economische Zaken. Hij moet - zoals al zijn voorgangers ook al deden -  de cijfers van de Centrale bank hanteren. In plaats van 1,1 maar 0,3 procent economische groei. 
  2. Ook moet Gijsbertha plechtig beloven minimaal een derde van het tekort van 116 miljoen in 2018 in te lopen. 
  3. De voorgenomen herfinanciering van het leningenpakket moet de minister laten gaan: niet realistisch. 
  4. En hij moet duidelijk gaan maken hoe de structurele kosten van de overheid aangepakt gaan worden
Kenneth Gijsbertha, Minister van Financiën
Punt 1 en 3 worden toegezegd en over 14 dagen zal ook punt vier uitgewerkt op tafel liggen, belooft de minister van Financien. Maar gaat hem dat lukken? Voorzitter Raymond Gradus is overtuigd en optimistisch. Elke vijf minuten moet dat ook nog eens benadrukt worden in de persconferentie, waardoor het wantrouwen, in ieder geval bij mij, al gewekt is.

Want bovenal kampt Curaçao met een belangrijk probleem, dat tussen de regels van alle voortgangsreportages wel te vinden is, maar wat Gradus weigert te benoemen: het enorme zwakke ambtenarenapparaat, dat uiteindelijk handen en voeten moet geven aan de maatregelen die de overheidsfinanciën weer in rustig vaarwater moeten brengen. 

Gelukkig dat er na aandringen eindelijk een financial controler en financiële directeuren op elk ministerie worden aangesteld, zodat er vooraf al gecontroleerd en ingegrepen kan worden. Maar een structurele oplossing is het allerminst.

Bovendien: ze moeten nog wel even gevonden worden, die onafhankelijke professionals. 

Raymond Gradus, voorzitter CFT
Direct na de persconferentie blijkt dat het optimisme van Gradus toch een beetje gespeeld is voor de bühne. Schijnbaar wil het CFT niet al te dominant overkomen en vooral niet al te bemoeizuchtig. Vroeger noemde je dat pappen en nathouden. 

Op mijn vraag wat die structurele maatregelen zijn om de kosten van de overheid te dimmen? Gradus wil het niet zeggen: 'vraag maar aan de minister'.

Dan maar gevraagd naar het realisme van die onbekende maatregelen. Daar wil Gradus wel wat op zeggen en dat antwoord verraadt de twijfel die er bij de voorzitter heerst: 'Eerst zien, dan geloven, Dick'. 

Dat klink al heel wat realistischer. Uitstel van de aanwijzing dus, geen afstel.