Het zit nog steeds niet goed tussen Curaçaoënaars en Nederlanders. Dat werd afgelopen week weer eens pijnlijk duidelijk. Maarten Schakel, DJ van een Nederlandstalig radiostation op het eiland vroeg op een persconferentie om zijn vraag in het Nederlands beantwoord te krijgen en kreeg te horen dat hij zich maar 'aan moet passen'. Ik had zondag een confrontatie met politie en gevangenisbewaarders bij SDKK toen ik voor de NOS een het filmen was en moet volgens een aantal Curaçaoënaars op Facebook meteen maar 'ophoepelen naar mijn eigen land'.
Beide gebeurtenissen staan op Facebook en vooral het filmpje van de persconferentie ging op Curaçao en in Nederland viraal.
Aanpassen
De man die Maarten op zijn plaats zet is Gisgard Felida. Hij kondigt achter de tafel aan dat zijn Curaçao Ponton Festival 2018 in het water is gevallen - sorry voor de beeldspraak - en Maarten is de eerste die de vragenronde daarna begint. Als Giscard de vraag wil beantwoorden in het Papiaments, antwoordt Gisgard dat hij dat niet gaat doen, 'we zitten hier op Curaçao namelijk, ...dus je past je maar even aan'.
Niets schokkends zou je zeggen, hoogstens flauw. Vooral omdat hij vooraf iedereen, inclusief de internationale online-volgers, verwelkomt en hij ook nog nadrukkelijk vraagt aan alle aanwezige media om zijn boodschap zo goed mogelijk te verspreiden onder de eigen doelgroep. Die is voor Maarten, Nederlandstalig. Bovendien heeft zijn radiostation, Dolfijn FM, de zes weken daarvoor alle promotie, alle interviews en reclames voor het Curaçao Ponton Festival 2018 in het Nederlandse gedaan.
En wie Maarten kent, weet dat er waarschijnlijk geen beter geïntegreerde Nederlander is dan de ook papiamentsprekende DJ van DolfijnFM. Na een succesvolle deelname aan het Festival di Tumba, het organiseren van vijf Curaçao Clean Ups en een soortgelijk akkefietje tijdens de verkiezingen, waarna hij politicus Amparo dos Santos in vloeiend Papiaments van repliek diende, zou je denken dat dit - in Maartens eigen woorden: 'wel een gepasseerd station was'.
Schokkender is de montage van het filmpje hierboven, wanneer Gisgard zegt dat Maarten zich maar aan moet passen. Juichende mensen worden in gemonteerd, die reageren zoals je dat doet wanneer iemand gedist is. In Nederland wordt het filmpje massaal gedeeld onder Curaçaoënaars.
Orde en veiligheid
Een soort gelijk voorval, de reacties op mijn confrontatie bij de SDKK-gevangenis, maak ik mee nadat ik een filmpje daarvan op Facebook plaatste:
Ik maakte een item voor het NOS journaal over de opheffing van de grensblokkade van Maduro. Dat heeft onder andere tot gevolg dat de uitzetting van Venezolanen vanuit de vreemdelingenbarakken weer opgepakt kunnen worden. De laatste weken liep dat wat moeizamer, hoewel er nog steeds werd uitgezet, via omwegen dan.
Ik filmde van buiten de gevangenis, maar dat kon de goedkeuring niet wegdragen van het gevangenispersoneel en de opgetrommelde politie. Volgens hen, was filmen van de gevangenis - ook vanaf de openbare weg - niet toegestaan. Toen ik hen vroeg naar de wettelijke grondslag van die regel, kwamen ze niet verder dan: 'bel de minister maar'.
Geluk bij een ongeluk, die staat in mijn mobiel, dus dat was snel geregeld. Helaas, kon ook Quincy Girigorie mij niet vertellen op basis van welke landsverordening die maatregel geldigheid zou hebben. De minister kwam niet verder dan te melden dat een andere wettelijk correcte vorm de handhaving van de openbare orde en veiligheid is.
Dat zou ik nog wel willen aannemen, maar een motivering wilde de minister niet geven. En ook de bewaarders en kpc-ers ter plaatse deden geen enkele moeite om te onderzoeken wat ik met mijn cameravrouw daar deed. Ze keken ook niet naar het al geschoten beeld, kortom deden niets om te bepalen of de orde en veiligheid in het geding was.
Voor een deel van het reagerende publiek op Facebook is dit allemaal aan dovemansoren gericht. Ik heb mij als Makamba te gedragen. Regels zijn regels en wie ben ik om de orders van de politie niet te volgen? En anders hoepel je maar op. Dat doe je in Nederland toch ook niet? Een enkeling zegt dat de politie mij allang in elkaar had moeten slaan: alleen al omdat ze dat wel meteen met Curaçaoënaars (!) doen.
Een van de reageerders, Robert Maynard, weet het zo te verwoorden:
'Alle Nederlanders die niet willen horen of de wet van pais Korsou niet willen erkennen, voor mijn part kunnen ze oprotten naar hun eigen land. Want hier hebben wij wetten. () Ik, Robby, ik zeg het gewoon in jullie gezicht: meer respect in een andermans land. Want ik kan zulk gedrag in Nederland ook niet uithalen of flauwekul uithalen. () Als jullie geen respect hebben voor ons land of onze wetten niet willen erkennen, voor mijn part: hoepel dan op naar jullie eigen land! () Bedankt Robby.'Wat opvalt in deze twee voorbeelden, is dat geen van de reageerders zich verdiept in de voorvallen zelf. Om daarna eventueel uit te zoomen en een punt te maken. Nou kunnen Maarten en ik wel wat hebben, maar de PVV-achtige reacties van Curaçaoënaars hier en in Nederland geven wat mij betreft blijk van een zorg die ik langer heb. En een zorg die door Curaçaose politici als wijlen Helmin Wiels, Gerrit Schotte en Amparo do Santos goed werd uitgebuit om stemmen te halen. Ze zijn van een sentiment die niet alleen geen recht doet aan de realiteit, maar vooral voortleeft op de bekende PVV-onderbuik gevoelens - maar dan omgekeerd - van wellicht grote groepen Curaçaoënaars hier en in Nederland.
Mijn Curaçaose collega in Nederland, Zuwena Hurtak wist dat naar aanleiding van Maarten's post op Facebook goed weer te geven:
Ik heb geen idee hoe de zin 'je past je maar aan' op Curaçao is opgepakt, maar in Nederland is de video waar dit gezegd wordt massaal gedeeld. Niet omdat het hun niet uitmaakt dat deze heer Giscard blijkbaar een slechte organisator is. Sterker nog ik durf te wedden dat de meeste dat niet eens weten. Het delen en liken van ‘je past je maar aan’ is eerder vanwege een soort gevoel van voldoening en uit frustratie. ‘Je past je maar aan’ is iets wat de minderheden in Nederland continu naar hun hoofd geslingerd krijgt. En zonder de context te weten, hun het ‘t gevoel geeft dat er eindelijk iemand durft hetzelfde terug te zeggen, dat zij al jaren horen. Ergens begrijp ik dat gevoel heel goed. En moet het delen van deze video in dat licht gezien worden.De frustratie is kennelijk zo hoog, dat het aloude spreekwoord 'Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet' hier niet veel meer uithaalt.