Curaçao is in rep en roer. Het beslag van het Amerikaanse oliebedrijf ConocoPhilips op olie en olievoorraden van PdVSA zou de elektriciteitsvoorziening en ons vervoer in gevaar brengen: geen diesel meer naar Aqualectra en geen benzine meer naar de pomp. De bedrijven die hiervoor zorgen, de overheids-NV's en de overheid zelf togen daarom naar de rechter met het vriendelijke verzoek het beslag op te heffen. In het algemeen belang.
Het scenario dat de overheid schetste tijdens de zitting is ernstig. ConocoPhilips zadelt Curaçao op met acute en dreigende problemen. Isla levert nu al niets meer aan Curoil en Aqualectra. Gevolg: onmiddellijke stagnering van de energie- en brandstofvoorziening (auto's, maar ook vliegtuigen, de toeristische pijler van de economie). Zelfs de productie van asfalt komt stil te liggen.
En dat terwijl dit Amerikaanse bedrijf, volgens de landsadvocaat, een jaaromzet heeft van 30 miljard dollar, tien maal het bruto nationaal product van Curaçao: de vordering van 500 miljoen dollar zou vier dagen werk zijn voor deze oliereus.
Verschillende advocaten - het was erg vol in de rechtszaal - voerden het woord. Er waren dan ook nogal wat partijen die iets wilden van de rechter. De eigenaar van de raffinaderij, RdK, de Cru (Boo-centrale) en Aqualectra willen opheffing van het beslag. Net als Curoil en uiteraard de overheid zelf. Ook de Isla, die producten levert aan de overheids-NV's was er. Grote afwezige was de partij waar het allemaal om draait: PdVSA. Die liet zich niet zien.
Aan de andere kant van de tafel zaten de advocaten van ConocoPhillips.
Prematuur
Zij vinden de vraag om het beslag geheel of gedeeltelijk op te heffen nogal prematuur. Het is volgens hen, op dit moment nog volstrekt onduidelijk wat het beslag van ConocoPhillips daadwerkelijk geraakt heeft. De gelegde beslagen zijn derdenbeslagen, en raken dan ook de assets van PdVSA cs, en niet de eigen assets van de overheids-NV's. Die hebben ook geen zogenaamde derdenverklaring afgegeven. Niet formeel, maar ook niet off the record. ConocoPhilips betoogt dan ook dat de impact van de gelegde beslagen pas duidelijk wordt op het moment dat we weten welke goederen door het beslag zijn geraakt.
De overheids-NV's willen die verklaring niet geven, terwijl die vraag zeer relevant is om te bepalen of Curaçao met de hierboven geschetste scenario's rekening moet houden. Bovendien bleek ook nog eens, althans dat betoogde de advocaat van de Isla (let op: die is niet van PdVSA) dat die helemaal niet gestopt zijn met levering van olie en olieproducten. Integendeel, Curoil is juist de dwarsligger door te stoppen met betalen. Het roept de ellende nu zelf over zich af. De advocaat van de Isla stelde tijdens de zitting dat haar opdrachtgever meteen weer gaat leveren, als Curoil betaalt.
Dat Isla mogelijk niet meer kan leveren als er niets meer geraffineerd wordt, is overigens ook een misvatting. Het staat Isla vrij om olie in te kopen bij welke partij dan ook. Sterker, dat doet PdVSA ook al, met Chinese, Texaanse en Russische olie. Broodnodig omdat die vermengd wordt met de zware zwavelhoudende crude uit Venezuela .
Creatieve oplossingen
Meest opvallende rol was voor advocaat Jaap Maris, van BZSE advocaten. Hij haalde de angel uit de verhitte en soms (gespeelde) emotionele verhandelingen van het contingent zwartgeklede vooral witte heren en allen met eveneens wit befje.
Dat ConocoPhilips geld wil zien, is duidelijk. Het bedrijf heeft een zeer grote vordering, op partijen die niet willen betalen, ondanks dat er een vonnis ligt. Tenuitvoerlegging in Venezuela, de thuisstaat van PDVSA, is volgens hen niet mogelijk. Alleen vermogensbestanddelen die zich buiten Venezuela bevinden, bieden voor ConcocoPhillips een reële kans geld te krijgen. Daarbij zegt het ook elders in de wereld verhaal op vermogensbestanddelen van PdVSA te willen halen.
Maar belangrijker is het statement dat ConocoPhillips er allerminst op uit zou zijn om Curaçao of zijn bewoners te schaden en juist bereid zegt te zijn mee te denken over creatieve oplossingen die de schade voor Curaçao en zijn inwoners zo veel mogelijk voorkomen of beperken.
Duidelijkheid over waar het nou echt pijn doet of gaat doen komt er pas als de overheids-NV's en ook Isla hun derdenverklaring afgeven. Dan weet iedereen dat het beslag daar wel of niet beklijft en kan in het laatste geval het beslag meteen opgeheven worden.
En voor zover de beslagen de door Isla te leveren goederen wel treft, zegt ConocoPhillips bereid mee te werken aan oplossingen die levering door Isla onder voorwaarden mogelijk maken.
Exit PdVSA
Rechter Thomas Veling doet maandag 21 mei om twee uur uitspraak. De 'olie in het glas water' kan gaan liggen en de overheid met haar overheids-NV's kunnen dan eindelijk een strategie bedenken waarin ze af zijn van de perceptionele afhankelijkheid van PdVSA. Beter nu, zou ik zeggen. Want dan ben je er op 31 december 2019 vast aan gewend; als de lease van PdVSA afloopt en het bedrijf als operator voorgoed van Curaçao verdwijnt.
-0-0-0-
Dit artikel kan ook in het Papiaments worden gelezen: Kòrsou ta den pániko pa motibu di zeta