Ook Arubaanse hoogmoed komt voor de val

minister van Financiën Xiomara Ruiz-Maduro van Aruba

Net als ik, hebben velen in de afgelopen twee weken hun pen leeg geschreven over de regering van Aruba, de Staten van Aruba, het College financieel toezicht voor Aruba (CAft), het ministerie van Binnenlandse Zaken en de Rijksministerraad.

De een zei: de messen zijn geslepen, de andere dat de regering van Aruba alle Haagse spelers met de broek op de knieën heeft laat staan. Weer anderen stellen dat de MEP een mep heeft gegeven en wel in het gezicht van collegeleden Raymond Gradus en Henk Kamp en de goedgelovige beleidsadviseurs van het Cft-secretariaat. 

Je kan tegelijkertijd ook stellen dat de premier Evelyn Wever-Croes en de minister van Financiën Xiomara Ruiz-Maduro van Aruba een dolk in de rug hebben gestoken van staatssecretaris Raymond Knops en zijn college Wopke Hoekstra op Financiën

Het zijn immers deze vier bewindslieden die hun naam en handtekening hebben verbonden aan het protocol Aruba-Nederland 2019-2021. Nota bene is de ondertiteling van dit akkoord: “Inkadering van het pad richting solide, transparante en houdbare overheidsfinanciën van Aruba”.

Lef of puberale hoogmoed
Dat het deze zelfde Xiomara is, die een pittige reactie heeft geschreven aan het CAft, toont wel aan dat ze lef heeft. Of is het puberale hoogmoed?

Laat ik daar even stil bij staan

Ruiz-Maduro schrijft dat het CAft roept dat zij zich niet houdt aan de Comptabiliteitsverordeningen, zonder dat het CAft de desbetreffende bepalingen benoemt. An sich heeft ze gelijk. Het is immers standaard dat het CAft algemene zaken benoemt zonder de vinger op de gevoelige plek te leggen. Een beetje klok en klepel verhaal.

Laat me dan in dit specifieke geval voor een keertje zowel het CAft als de Minister van Financiën helpen met een drietal willekeurige voorbeelden uit de Comptabiliteitsverordening.
Als ik meer specifieke voorbeelden en verwijzingen naar de Comptabiliteitsverordening moet noemen, kom ik met alle plezier op uitnodiging de Comptabiliteitsverordening voorlezen op Aruba.

In artikel 2 en artikel 3 van deze verordening is opgenomen dat de minister van Financiën een ontwerp voor een landsverordening tot vaststelling van de begroting van een ministerie voor een dienstjaar vergezeld doet gaan van een memorie van toelichting. 

Die bevat een uiteenzetting van het door de betrokken minister te voeren beleid en - wat de vaststelling van de kosten en investeringen en de middelen betreft -  nauwkeurig en volledig de gronden en gegevens bevat, waarop elke raming berust. Alsmede per post de raming voor het lopende jaar en de cijfers, voorkomende in de jaarrekening van het voorafgaande jaar.

Laat deze nauwkeurige en volledige toelichting nou keer op keer ontbreken!

Klucht
Dat deze zelfde minister roept dat ze en-passant pas achteraf in de kwartaalrapportages een toelichting zal geven is een klucht van de eerste orde. Immers het geld heb je dan al uitgegeven.
Desondanks lig ik telkens in een deuk wanneer ik de toelichtingen lees.
Zo is in de 1e Kwartaalrapportage 2019 onder de befaamde (verzamel)begrotingspost de toelichting gegeven: “Goederen en diensten zijn gerealiseerd met Afl. 33,4 miljoen (18,3% van de begroting), hetgeen Afl. 0,06 miljoen (-0,2%) minder is dan in hetzelfde kwartaal van vorig jaar.”

Wow! Het is van de samensteller van de kwartaalrapportage en van de minister die het afduwt, toch een huzarenstukje en een kunst van de hoogste orde om jezelf op de borst te kloppen bij deze toelichting. 60.000 florin minder uitgegeven op een bedrag  van 33,4 miljoen!

Aruba kent sinds het overlijden van Vale Croes niet echt een topper op komediegebied. Ik stel voor dat degenen die elke keer zulke toelichtingen opschrijft, per direct een optreden moet verzorgen in Cas di Cultura...

Weigeren
Het nu nog schimmige begrotingsfonds IBSCP is ook zo een voorbeeld. In artikel 39 en 40 is zo’n begrotingsfonds expliciet genoemd. Daarin is ook opgenomen dat deze dient te voldoen overeenkomstig de bepalingen van de Comptabiliteitsverordening. Dat wil zeggen dat het al in de basis moet voldoen aan artikel 2 en 3 van die verordening.

En laat de Arubaanse regering nu al meer dan een half jaar weigeren om transparante en onderbouwde inzicht te geven.

In de artikelen 41 tot en met 45 is keurig netjes vastgelegd aan welke eisen de verantwoording, in dit geval de jaarrekening, dient te voldoen. En laat het nou net deze regering en deze minister van Financiën zijn die sinds haar aantreden de jaarrekeningen over 2016 en 2017 niet wil afduwen. 

Nota bene heeft de Rekenkamer Aruba haar bevindingen wel op de site geplaatst. Je zou bijna denken dat deze minister dus aan de voorkant niets wil vertellen en aan de achterkant ook niets wil vertellen.

Roadmap
Maar mooie woorden zijn er wel. Zo beloofde deze minister al sinds haar aantreden dat er een update doorlichting financieel beheer (PEFA onderzoek) zal plaatsvinden. Tot mijn grote verbazing wordt hier in de laatste kwartaal rapportage niets meer over geroepen.

Ergo: er is nu opgenomen dat in de komende periode prioriteit zal worden gegeven aan de planning en uitvoering van een aantal werkzaamheden ten aanzien van de nulmeting van de controleerbaarheid van de jaarrekeningen. 

Nota bene staat het op haar eigen Gobiernu-site en kwartaalrapportages dat er al sinds eind 2017 een zogenaamde roadmap klaarligt om te komen tot een gecontroleerde jaarrekening en een verklaring bij de jaarrekening van het Land. Nu is het een streven om in 2021 een bijzondere onderzoeksverklaring te kunnen overleggen. 

Wat een geweldige toelichting en streven om pas in het verkiezingsjaar met zo’n belofte te komen. Wie dan leeft die dan zorgt. En het CAft, die hapt en slikt het maar als een Pac-mannetje.

Vertraging
Toch ook weer een laatste om even de humor vast te blijven houden en op de grond te blijven rollen van het lachen. In de toelichting bij het financieel beheer is opgenomen dat het Pilotproject beleidsmatig begroten 'een vertraging opgelopen, maar het ging met grote stappen vooruit'. In mijn kinderlijke onschuld denk ik altijd dat als je grote stappen vooruit maakt, je juist een voorsprong opbouwt en hebt, en nooit een vertraging kan oplopen.

Op zich is het wel een begrijpelijke tactiek. In het eerste jaar van haar regeerperiode heeft de huidige regering tot vervelens aan toe de schuld gegeven aan de vorige regering. Dit hebben de schaapjes bij het College en het ministerie van Binnenlandse Zaken als zoete koek geslikt en ingestemd met meer dan 300 miljoen florin aan hogere uitgaven dan de LAft-norm. 

Pijlen
En nu de schaapjes een beetje beginnen te blaten en de regering hetzelfde liedje niet meer kan zingen, zingen ze nu het liedje dat het College en de Haagse Spelers zich niet moeten bemoeien met interne Landsaangelegenheden. 

Als ze zo doorgaan worden de pijlen volgend jaar gericht op het IMF, Standard & Poor en diverse banken, of niet?

Haha, ik kom niet meer bij.