Openbrief aan de Tweede Kamer van Eunice Eisden (MAN)

Het woord ‘change' heeft sinds Obama een bijzondere dimensie verworven. Het lijkt wel alsof de wereld opeens na wil denken over het begrip change, er open voor staat en impliciet de noodzaak hiervan in allerlei opzichten bevestigt. Change in de context van Obama vertegenwoordigt immers op z’n minst energie, hoop, vernieuwing, ambitie en succes.

In het verlengde hiervan mag ik dus veronderstellen dat Het OCaN-adviesrapport met als titel “Change the mindset”, de juiste snaar raakt en in tegenstelling tot de huidige wijze waarop discussies met betrekking tot de relaties binnen het koninkrijk plaatsvinden, opening biedt voor een andere instelling, een andere aanpak, een andere benadering en een andere blik.

Bij de discussie van vandaag wenst mijn fractie een start te maken in het proces van 'changing the mindset'. Het OCaN-rapport spreekt immers ook van een proses, een lange termijn benadering en maakt korte metten met quick fixes.

Aan de vooravond van de staatkundige veranderingen binnen het Koninkrijk past het immers om ons af te vragen of wij blijven herhalen wat bewezen heeft niet te werken en juist verworpen wordt in onze huidige beschaving (racisme, (re)kolonialisatie, overheersing, quick fixes) of dat we kiezen om ruimte te bieden voor daadwerkelijke en fundamentele gelijkwaardigheid en wederzijds respect voor alle partners in dit koninkrijk.

Ik denk hierbij aan de huidige benadering en invulling van het staatkundig traject, de maandag gevoerde discussie over de positie van de talen Papiamentu en Engels in het Koninkrijk ten opzichte van het Nederlands, het debat in de Tweede Kamer over de waarde van het door Antilliaanse bestuurders toegezegde referendum na de Ronde Tafel Conferentie en last but not least de huidige bagatellisering van het zelfbeschikkingsrecht van de Curaçaose bevolking in relatie tot ook door Nederland erkende VN-verdragen voor wat betreft dekolonialisatie.

'Change the mindset' benoemt dit alles niet. Dat is waar. Maar Change the Mindset raakt wel de basis van dit alles. Namelijk: hoe zien wij elkaar, wat weten wij van elkaar, wat vinden we van elkaar en hoe gaan we met elkaar om en vooral hoe gaan we verder.

Ook voor Nederland als een land dat actief heeft meegedaan aan de slavenhandel en kolonialisatie, geldt de morele plicht om eindelijk stil te staan bij de impact die dit verleden tot de dag van vandaag kent bij de nakomelingen van de slavenhandel.
Het gaat hierbij nadrukkelijk niet om dit verleden af te kopen, maar juist om de fundamentele erkenning van de mensenhandel en slavernij als een misdaad tegen de mensheid. De vorm waarin is nu niet aan de orde. Wel de bereidheid daartoe.

Immers het koninkrijk komt voort uit deze kolonialisatie en slavernijl; de dominante rol van de Nederlandse taal in de landen vloeit voort uit de overheersing van de Nederlandse cultuur in haar ex-koloniën, de rijkdom van het huidige Nederland is mede gevormd door de winst uit dit verwerpelijke verleden. Het Koninkrijk bestaat. Al eeuwenlang. Het is nu tijd om de werkelijkheid achter dit Koninkrijk een plek te geven en een gelijkwaardige waardering van de partners daadwerkelijk vorm te geven. Het verleden bepaalt het heden en het heden bepaalt de toekomst.

En als er in het heden plaats is voor racisme, een VIA-regeling, een terugkeerregeling, racial- profiling of een inreisverbod binnen dit Koninkrijk bevestigt dit juist het eeuwen oude patroon van concepten en denkgeesten gebaseerd op superioriteit versus inferioriteit binnen het Koninkrijk en de positie van de partners daarbinnen. Je mag je dan afvragen wat de toekomst voorspelt voor grote waarden als vrijheid, broederschap en gelijkheid. Met erkenning van de slavernij als misdaad tegen de mensheid zal er eindelijk een basis worden gelegd voor verbanning van de eerder genoemde denkgeesten. Het gaat immers niet om de schuldvraag, maar in essentie om het op basis van erkenning van de mensenhandel en slavernij als een misdaad tegen de mensheid, ruimte creëren voor een nieuwe denkstructuur en omgangsvormen die alle aspecten van de samenhang binnen het koninkrijk moet doordringen. Dat is pas een change in onze mindset.

------------------------
Eunice Eisden
Fractieleider MAN-fractie in de Staten van de Nederlandse Antillen