Kòrsou ta den pániko pa motibu di zeta


Kòrsou ta arib’abou. E beslag di e kompania di zeta merikano ConocoPhillips riba zeta i stòk di zeta di PdVSA lo a pone e suministrashon di koriente i nos transpòrt na peliger: no tin disel mas pa Aqualectra i no tin gasolin mas pa pòmp di gasolin. P’esei e kompanianan ku ta sòru p’esaki, e NVnan di gobièrnu, i gobièrnu mes, a bai wes ku súplika pa anulá e beslag. Na interes general.

E senario ku gobièrnu a pinta durante e seshon den korte ta grave. ConocoPhillips ta hinka Kòrsou ku problema agudo i menasante. Ya kaba Isla no ta entregá nada mas na Curoil i Aqualectra. Konsekuensha: stagnashon inmediato di e suministrashon di energia i kombustibel (outo pero tambe avion, e pilá turístiko di ekonomia). Asta produkshon di asfalt lo para.

Anto esaki miéntras ku e kompania merikano aki, segun e abogado di gobièrnu, tin un volúmen di benta anual di 30 miar dòler, dies bia e produkto nashonal bruto di Kòrsou: e demanda di 500 mion dòler lo ta kuater dia di trabou pa e gigante di zeta aki.

Diferente abogado - tabata masha yen den sala di korte - a hiba palabra. Pasobra tabatin basta un kantidat di partido ku tabata ke algu di wes. Doño di e refineria, RdK, de Cru (sentral di Boo) i Aqualectra ke pa anulá e beslag. Meskos ku Curoil i naturalmente gobièrnu mes. Isla, ku ta entregá produkto na e NVnan di gobièrnu, tambe tabata presente. E ousente grandi tabata e partido ku tur kos ta trata di dje: PdVSA. E no tabata presente.

Na otro banda di mesa tabatin e abogadonan di Conoco Phillips.

Prematuro
Nan ta haña e petishon pa anulá e beslag kompletamente òf parsialmente, basta prematuro. Segun nan na e momento aki ta kompletamente indistinto kiko e beslag di ConocoPhillips a afektá berdaderamente. E beslagnan ku a pone ta beslag di terser partido, i ta afektá asuntu di balor di PdVSA cs, i no e propio asuntunan di balor di NV di gobièrnu. Esakinan no a entregá un asina yamá deklarashon di terser partido tampoko. Ni formalmente ni off the record. P’esei ConocoPhillips ta argumentá ku e impakto di e beslagnan ku a pone lo bira kla numa na e momentu ku nos sa ta kiko ta e loke ku e beslag a afektá.

E NVnan di gobièrnu no ke duna e deklarashon ei, miéntras ku e pregunta ei ta masha relevante pa determiná si Kòrsou mester tene kuenta ku e senarionan ku a pinta aki riba. Ademas a bin sali un bia mas, esta esei e abogado di Isla a argumentá (paga tinu: e abogado no ta di PdVSA) ku nan no a stòp niun ora ku entrega di zeta i produkto di zeta. Alkontrario,  ta Curoil ta e opstruktor ku a stòp di paga. Ta e mes awor a buska miseria pa su mes. E abogado di Isla durante di e seshon a bisa ku su dunadó di enkargo lo kuminsá entregá mésora, ora Curoil paga.

Ku Isla posiblemente no por entregá si no refiná nada, tambe ta un kibukashon. Isla ta liber pa kumpra zeta serka ken ku e ke. Ademas, esei PdVSA mes tambe ta hasi kaba, ku zeta di China, Texas i Rusia. Masha nesesario pasobra ta meskl’é ku e krudo pisá di Venezuela, ku ta kontené suafel.

Solushonnan kreativo
E papel di mas remarkabel tabata esun di abogado Jaap Maris, abogado serka BZSE. El a saka e sumpiña for di e disertashonnan eksitá i tin bia (aktuá) na un manera emoshonal di e grupo di hòmber bisti na pretu, nan tur ku krag blanku.

Ta evidente ku ConocoPhillips ke mira sèn. E kompania tin un demanda masha grandi, riba partido ku no ke paga, no opstante ku tin un sentensia. Ehekushon na Venezuela, e estado di kas di PdVSA, segun nan no ta posibel. Solamente e partinan di e kapital ku ta pafó di Venezuela, ta ofresé ConocoPhillips un oportunidat real di haña sèn. Ademas e ta bisa ku den otro parti di mundu tambe e ke kobra e komponentenan di rikesa ku PdVSA tin.

Pero mas importante ta e deklarashon ku niun ora so ConocoPhillips no ke hasi daño na Kòrsou òf su habitantenan i ta bisa ku e ta hustamente dispuesto pa yuda pensa riba solushonnan kreativo ku lo evitá òf limitá mas tantu posibel e daño pa Kòrsou i su habitantenan.

Klaridat tokante unda e doló ta keda, òf lo bin keda di bèrdè, ta bini te ora e NVnan di gobièrnu i tambe Isla duna nan deklarashon di terser partido. E ora ei tur hende sa si e beslag ei lo wanta òf laga di wanta, i den e último ehèmpel por anulá e beslag mésora.

I si akaso e beslagnan lo afektá e loke ku Isla mester entregá, ConocoPhillips ta bisa ku e ta dispuesto di koperá na solushonnan ku lo hasi suministrashon di Isla bou di sierto kondishonnan posibel.

Exit PdVSA
Wes Thomas Veling djaluna 21 di mei dos or ta sentensiá. E tempestat por baha i gobièrnu ku su NVnan di gobièrnu porfin por pensa un strategia kaminda nan ta liber di e persepshon di dependensia di PdVSA. Mihó awor, ami lo bisa. Pasobra e ora ei dia 31 di desèmber di 2019 ya Kòrsou a kustumá kaba. Ora e lease di PdVSA kaba i e kompania komo operador lo disparsé for di Kòrsou pa semper.

0-0-0-0

Dit artikel is ook te lezen in het Nederlands: Curaçao speelt paniekvoetbal om olie