Behandeling grondwet in eindfase

bron: Dienst voor Communicatie en Voorlichting Curaçao

Op dinsdag 21 oktober aanstaande wordt de grondwet van het nieuwe Land Curaçao in de eilandsraad behandeld. Hiermee komt een einde aan twee jaren van beraadslagingen over het conceptgrondwet. Na behandeling in de eilandsraad zal de grondwet, samen met alle andere relevante documenten, zorgvuldig bestudeerd worden door een gemengde commissie die voorbereidingen treft voor de rondetafelconferentie van 15 december aanstaande.

De conceptgrondwet is opgesteld door een commissie met aan het hoofd mr. Gibi de Windt (voorzitter).

In de afgelopen jaren is dit concept herhaalde malen besproken in de vaste commissie staatkundige structuur waarin alle partijen in de eilandsraad vertegenwoordigd zijn. Ook werd het concept gepresenteerd en besproken in diverse wijken van Curaçao en in een open debat in het World Trade Center dat via de televisie is uitgezonden. De laatste keer was dat in december 2007 in het WTC. Daarna heeft de commissie een eindconcept opgesteld dat aan het bestuurscollege is aangeboden. Op zijn beurt heeft het bestuurscollege 7 aanpassingen voorgesteld op grond van wensen die door de bevolking zijn geuit. Deze zijn uitvoerig in de eilandsraad en in de pers aan de orde geweest nadat het bestuurscollege de aanpassingen op 3 oktober jl in een brief aan de eilandsraad uiteen heeft gezet.

Het zou ideaal zijn geweest als alle partijen gebruik hebben gemaakt van de beschikbare tijd in de afgelopen twee jaar om hun standpunt over de grondwet te formuleren en bekend te maken. Het is jammer dat de oppositie niet deel heeft genomen aan de vergaderingen van de vaste commissie en tot het laatste moment gewacht heeft om een bijdrage te leveren. Maar hoewel het kort dag is, heeft het bestuurscollege juridisch advies gevraagd en de overheidsadviseurs opdracht gegeven om alle aandacht te geven aan voorstellen die op het laatste moment nog zijn binnengekomen. Zij hebben daarover geadviseerd en hebben ieder voorstel zorgvuldig afgewogen.

Een fundamentele verandering is de beslissing om de ‘considerans’ te vervangen door een echte preambule die het hoge niveau van de rechtsstaat weerspiegelt dat door het volk wordt nagestreefd. Dit was de wens van bijna alle fracties in de centrale commissie. De preambule geeft ook een centrale plaats aan God als hoeder van ons volk. Dit laatste is een algemene wens van het volk en ook van de Raad van Kerken als deel van de andere organisaties in het overlegplatform dat het staatkundige traject op de voet volgt. Ook is het de wens van de vaste commissie staatkundige structuur in de eilandsraad.

In aangepaste vorm werd ook het voorstel van de MAN overgenomen om een algemene bepaling in de grondwet te plaatsen tussen de preambule en hoofdstuk 1. Deze bepaling regelt de rechtspersoonlijkheid, het grondgebied en de geldende wettelijke regelingen van het Land Curaçao. Ook werd een voorstel van de MAN overgenomen betreffende artikel 52 van het Statuut. Het doel daarvan is om een landsverordening die strekt tot overdracht van landelijke bevoegdheden aan koninkrijksorganen op een gekwalificeerde meerderheid in de Staten te laten steunen. Het gaat immers om de autonomie van Curaçao en daarbij kan niet volstaan worden met een normale meerderheid.

Maar het meest besproken onderwerp in maatschappelijke en politieke kringen is de wens om een clausule in de grondwet op te nemen om te regelen dat Statenleden aftreden in het geval zij door de rechter zijn veroordeeld. Rekening houdend met deze wens, en ook rekening houdend met het passief kiesrecht dat een grondrecht is, werd de grondwet met een clausule uitgebreid. Deze clausule maakt de weg vrij om bij landsverordening regels op te stellen over de beëindiging van het lidmaatschap van een statenlid in het geval die door de rechter is veroordeeld.

Het bestuurscollege hoopt dat de eilandsraad deze week de grondwet goedkeurt zodat deze gestuurd kan worden naar de gemengde commissie die zal toetsen of het overeenstemt met geldige democratische regels in het koninkrijk voordat het wordt ingediend bij de rondetafelconferentie van 15 december 2008.