De ‘M’-factor: met de ‘M’ van ontwikkeling

bron: Intent

Op 13 november is een internationale conferentie gehouden over de invloed van migranten op de economische ontwikkeling van hun herkomstland. Ruim 100 politici, professionals en beleidsmakers uit het vak waren aanwezig in Den Haag. Zij werden o.a. getrakteerd op interessante visies van deskundigen; niet in de laatste plaats van sprekers uit de herkomstlanden zelf.

Zoals de heer mr. J.J. Jacobs - directeur van de Kamer van Koophandel en Nijverheid van Curaçao - en mevrouw Iris Sandel die namens zijne excellentie mr. R. Van Ravenswaay sprak - minister van Planning en Ontwikkelingssamenwerking in Suriname.

Een remigrant is “gewoon een buitenlander”
Het thema van de dag was ‘the M-factor’ en in de uitnodiging beloofde de organiserende stichting IntEnt de deelnemers een ‘nieuwe visie op migratie en ontwikkeling’. Tijdens het afsluitende debat werden de uiteenlopende visies bijeengebracht. Wat uit het debat naar voren kwam, was inderdaad verrassend te noemen. Een aantal conclusies:

De toegevoegde waarde van de ‘M-factor’ is wezenlijk en de potentie wordt nog niet ten volle benut. De ‘M’ staat echter niet per se voor ‘migrant’. Het gaat veel meer om de migratie van kennis en ondernemerschap; ongeacht de herkomst van de ondernemer.

Sterker nog: de heer Jacobs hield een vurig pleidooi voor het beperken van de term migrant. “Waarom spreken jullie over de tweede of zelfs derde generatie migranten? Deze mensen zijn gewoon nieuwe Nederlanders!“ Gevolgd door een luid applaus uit de zaal die het duidelijk eens was met deze stelling. En dit geluid kon vaker die dag worden opgevangen. Zoals tijdens een van de workshops: “Goed beschouwd zijn ook de Surinaamse Nederlanders gewoon buitenlanders.” aldus een van de deelnemers uit Suriname. Daarmee duidde hij op het feit dat het migranten ontbreekt aan cruciale kennis en netwerken in het herkomstland, waardoor ze als nieuwkomers beginnen.

Dit ‘gebrek’ was dan ook de reden waarom speciale programma’s en ondersteuning van migrerende ondernemers hun nut bewijzen, bleek uit het debat. Al werd het ook gezien als een algemene verantwoordelijkheid van diezelfde programma’s om de negatieve consequenties (verdringing en concurrentievervalsing) te minimaliseren.

De M-factor - zo bleek - is dus een factor van belang voor de economische groei van ontwikkelingslanden. Met name voor ontwikkeling van de lokale MKB-sectoren. De brugfunctie die zovelen - o.a. in Nederland - weggelegd zien voor de jongere generaties migranten, ligt echter een stuk genuanceerder. Juist dat maakt dat al degenen die willen ondernemen in een ontwikkelingsland dan ook de steun verdienen van overheden (de eigen, en de lokale), ondernemerschapsprogramma’s maar ook van banken. Aan deze ondersteunende factoren ontbreekt het veelal.