Als Venezuela niest, worden de eilanden verkouden

Het voormalige hoofd van de Venezolaanse inlichtingendienst Hugo Carvajal | Foto: EPA
ORANJESTAD – Nederland heeft eieren voor zijn geld gekozen en de beoogde Venezolaanse consul generaal voor Aruba, Hugo Carvajal, na een verblijf van drie dagen in de KIA gevangenis weer vrijgelaten. Hij is met een privé vliegtuig opgehaald en ondertussen ook al aangekomen in Caracas. Daar werd hij verwelkomd door zijn familie en de echtgenote van de Venezolaanse president Maduro.
Carvajal is het voormalige hoofd van de Venezolaanse inlichtingendienst. President Maduro benoemde hem begin dit jaar tot consul op Aruba. Hij zou als hoofd van de Venezolaanse inlichtingendienst nauwe contacten hebben gehad met de FARC in buurland Colombia. Volgens de VS heeft hij de terreurbeweging wapens geleverd en hebben geholpen drugs te verkopen.
Persoonlijk ingrijpen
Minister Frans Timmermans greep tussen zijn reizen van en naar de Oekraïne persoonlijk in en zette het advies van zijn ambtenaren opzij. Die hadden het Openbaar Ministerie in Oranjestad voorgehouden dat Carvajal’s diplomatieke paspoort niets waard was, omdat hij nog niet als consul was geregistreerd.
In een communiqué van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken dat in Caracas werd voorgelezen staat dat de generaal diplomatieke onschendbaarheid geniet op basis van artikel 13 van het Verdrag van Wenen inzake Consulaire Zaken. In het communiqué werd ook erkend dat de arrestatie van de generaal op Aruba een inbreuk inhield op de internationale afspraken betreffende diplomatieke immuniteit.
Met de beslissing van Timmermans wordt allengs duidelijk dat de relatie met koninkrijks’ zuiderbuur Venezuela nu even belangrijker is dan de vriendschap met de Verenigde Staten, die om zijn arrestatie hadden verzocht. Liever koopman dan dominee, moet de minister hebben gedacht.
Opgelucht ademDe eilanden en dan vooral Aruba en Curaçao halen opgelucht adem. De arrestatie van de Venezolaanse diplomaat leidde binnen no time tot grote paniek. Caracas sloot onmiddellijk haar luchtruim voor alle vluchten van en naar het koninkrijk. Een vlucht van het Curaçaose Insel Air op weg naar Colombia moest terugkeren, omdat het niet voldoende brandstof aan boord had om de omleiding vliegend af te kunnen leggen. Op de luchthavens van Oranjestad en Willemstad strandden honderden, vooral Venezolaanse passagiers.
Op Curaçao ontstond een run op brandstof; Venezuela zou de toevoer van ruwe olie naar het eiland op een laag pitje zetten. Het grootste eiland van de voormalige Nederlandse Antillen koopt benzine, diesel en andere producten in van de eigen raffinaderij, die door het Venezolaanse staatsoliebedrijf PdVSA wordt geëxploiteerd. Hoewel de autoriteiten de Curaçaose bevolking meteen verzekerde dat er een strategische voorraad op het eiland ligt van drie maanden, was er geen Curaçaoënaar die dat geloofde.
Neerlands kastanjes
Aruba, dat toch al zo’n heftige week achter de rug heeft met Nederland, na het ingrijpen in ‘s lands begroting en de daarop volgende hongerstaking van premier Mike Eman, maakte Den Haag meteen duidelijk dat het geen zin had om de kastanjes uit Neerlands vuur te halen. De scheiding der machten kon in ere worden gehouden door Carvajal zijn diplomatieke onschendbaarheid terug te geven, waardoor de Arubaanse hoofdofficier van Justitie geen andere keuze had dan zijn vervolgingsbeleid te staken.
Caracas nieste en prompt werden de eilanden verkouden. Timmermans begreep dat en bood zijn zakdoek aan; Washington is boos, maar kan wel tegen een stootje.